Москвадаги теракт: Турли шубҳаларга ўралган, Байденнинг асл башарасини очган фожиа
Россияга қарши кайфиятдаги АҚШ ва айрим давлатлар бу хунрезликни қоралашни лозим топмадилар.
Москва яқинидаги Crocus City Hall санъат саройида 23 мартда уюштирилган қуролли ҳужумда бегуноҳ ҳалок бўлганлар сони қарийб 140 кишига етди. Улардан уч нафари ёш болалар. Концертга келганларнинг 182 нафари турли даражада жароҳатлар олишган. Улардан 100 нафардан кўпроғи шифохоналарда қолса, қолгани амбулатория шароитида даволанмоқда.
Россия Тергов қўмитаси концерт залидаги отишма ва ёнғин натижасида қурбон бўлганлардан 62 кишининг жасади кимга тегишли экани аниқланганини маълум қилди. Қолган қурбонларнинг шахсини аниқлаш учун генетик экспертизалар ўтказиш зарур. Чунки кўпчиликнинг ёнида ҳужжатлари бўлмаган ва ёнғин оқибатида уларни таниб олишнинг имкони йўқ.
Одамларнинг ўлимига ўқ жароҳатларигина эмас, кучли ёнғин пайтида ажралиб чиққан заҳарли моддалардан заҳарланиш ҳам сабаб бўлган.
Террорчилик акти содир бўлишидан кейин кўп ўтмай, қотиллар ҳақида маълумотлар эълон қилиниб, тезкор қидирув амаллари бошланган ва бир неча соат ичида бу хунрезликка алоқадор дейилган 11 киши ҳибсга олинган. Улардан тўрт нафари қуролли ҳужумга тўғридан-тўғри алоқадор деб эълон қилинди. Яъни, улар концерт залига кириб бориб, одамларга автоматлардан ўқ очишган ва бинога ўт қўйишгач, қочиб қолишган.
Уларнинг айбларини бўйнига олиб гапирганлари ҳақидаги видео кенг тарқалмоқда. Қўлга олинганларнинг деярли барчаси тожик миллатига мансуб, уларнинг фуқаролиги ҳақида аниқ маълумотлар йўқ.
Россия расмийларининг тахминича, бу ишда Украина махсус хизматларининг қўли бор. Бу хунрезликни амалга оширишда АҚШ ҳам четда турмагани ҳақида ҳам фикрлар билдирилмоқда. Ҳар икки томон ҳам бу воқеага алоқаси йўқлигини айтиб чиқишди. Аммо терактдан 2 ҳафтача аввал Америка давлат департаменти Москвада нимадир бўлишидан огоҳлантириб, ўз фуқароларини Москвадаги одам кўп йиғиладиган жойларга бормасликка чақирган эди.
Сербия президенти Александр Вучич бу ҳақда қаттиқ гапириб, АҚШ расмийларини ушбу террористик актга тайёргарлик бўлаётганидан хабардор бўлганини тахмин қилди. АҚШ департаменти вакили эса, Вашингтонда ўтган брифингда ушбу масала юзасидан изоҳ беришдан бош тортди.
Ижтимоий тармоқларда террорчиларни қўлга олиш билан боғлиқ тезкор маълумотларнинг ҳақиқат эканига шубҳа билдирилиб, кинояли изоҳлар ёзилмоқда. Кўпчилик бу хунрезликнинг Россия махсус хизмати томонидан атайин уюштирилгани ҳақида фикрлар билдиришмоқда. Улар қўлга олинганларнинг шунчаки нима бўлаётганидан бехабар гўл одамлар сифатида таърифлашмоқда.
Бу фикр эгаларининг фикрича, расмийлар одамларни қўрқитиб, бунинг ортидан мамлакатда тартибни кучайтириш мақсадида бу террористик актни уюштиришган. Бу фикрлар ҳам янги эмас, ҳамма нарсани танқид қилиб ўрганган “билағонлар” доим шундай фикрда бўлиб келишган.
Кўп ўтмай, дунё давлатларида, жумладан Россияда террорчилик ташкилоти деб тан олинган «Исломий давлат» ташкилоти бу ҳужумни уюштирганини даъво қилиб, маълумот тарқатди.
Воқеа содир бўлгач, МДҲ, ШҲТ каби ташкилотлар раҳбарлари бу ёвузликни қаттиқ қоралаб, президент Владимир Путин ва Россия халқига таъзия изҳор қилишди. Таъзия ва бирдамлик сўзларини биринчилардан бўлиб, Ўзбекистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Қозоғистон президентлари телефон орқали билдиришган.
Дунёнинг турли қитъаларида жойлашган давлатлар, БМТ Хавфсизлик кенгаши бу хунрезликни қоралаб, Россия халқига ҳамдарлик билдиришди. Россия билан ораларидаги кескин қарама-қарлишиликка қарамай, деярли барча Европа давлатлари, жумладан Германия канцлери Олаф Шольц ва мамлакат ташқи ишлар вазири ҳам бу хунрезликни қаттиқ қоралаб, таъзия сўзларини изҳор қилишди.
Лекин айрим давлатлар, жумладан собиқ СССР республикалари бўлган Болтиқбўйи давлатлари ушбу қонли ҳужумни қоралашни ўзларига эп кўрмадилар. АҚШ президенти матбуот хизмати президент Байденнинг таъзия изҳор қилиш учун Путинга телефон қилиш режаси йўқлигини маълум қилган бўлса, Жанубий Корея ҳам икки кундан бери бу хунрезликни қоралашга шошилмаяпти.
Шу вақтнинг ўзида Европада ушбу террорчилик актининг Россияни кучсизлантиришга бўлган ҳаракатларга таъсир қилмаслиги лозим экани ҳақида фикрлар ҳам айтилмоқда. Бу билан ғарб давлатлари сиёсий манфаатларнинг одамгарчиликдан юқори туришини намойиш қилмоқдалар.
Оқбура, Бишкек.
Расм интернетдан олинди (msk-news.net)
